ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 2006

¶PO°PAMMA T˘ ÂÔÚÙ·ÛÙÈ΋˜ ÂΉ‹ÏˆÛ˘ ÁÈ· ÙËÓ Â¤ÙÂÈÔ Ù˘ 25˘ M·ÚÙ›Ô˘ 1821 BÔ˘Ï‹ ÙˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ ¶·Ú·Û΢‹ 24 M·ÚÙ›Ô˘ 2006

™ÙÔ ÂÍÒÊ˘ÏÏÔ: ™¿ÏÈÁÍ EÏÏËÓÈ΋, ·Ú. 1, 1Ë A˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1821.

¶ ƒ √ ° ƒ ∞ ª ª ∞ ΔË ÀÂÚÌ¿¯ˆ ¶ÚÔÛÊÒÓËÛË ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ™È·Ì¿ÓË ¶ÚÔ¤‰ÚÔ˘ ÙÔ˘ ™˘ÏÏfiÁÔ˘ ÙˆÓ À·ÏÏ‹ÏˆÓ Ù˘ μÔ˘Ï‹˜ √ÌÈÏ›· Ù˘ ŒÏÏ˘ ¢ÚÔ‡ÏÈ· ªËÙÚ¿ÎÔ˘ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË Ù˘ μÔ˘Ï‹˜ £¤Ì·: «√ Δ‡Ô˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, 1821-1828» Δƒ∞°√À¢π∞ ¶·È‰È¿ Ù˘ ™·Ì·Ú›Ó·˜ ™ÙËÓ ‚Ú‡ÛË ÛÙ· ΔÛÂÚ›ÙÛÂÓ· ÷ڿ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Ù· ‚Ô˘Ó¿ √ °ÂÚÔ‰‹ÌÔ˜ √ ‹ÏÈÔ˜ Î·È Â¿Ó ‚·Û›Ï„ ∂ıÓÈÎfi˜ ⁄ÌÓÔ˜ ÃÔÚˆ‰›·: ªÔ˘ÛÈÎfi ™¯ÔÏÂ›Ô μ·ÚıÔÏÔÌÈÔ‡, ¡ÔÌÔ‡ ∞¯·˝·˜

¶ƒ√™ºø¡∏™∏ ∫˘Ú›· ¶Úfi‰Ú Ù˘ μÔ˘Ï‹˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ∫‡ÚÈÔÈ ∞ÓÙÈÚfi‰ÚÔÈ, ∫˘Ú›Â˜ Î·È Î‡ÚÈÔÈ ∂ÎÚfiÛˆÔÈ ÙˆÓ ∫ÔÌÌ¿ÙˆÓ, ∫˘Ú›Â˜ Î·È Î‡ÚÈÔÈ μÔ˘ÏÂ˘Ù¤˜, ∫‡ÚÈ °ÂÓÈΤ °Ú·ÌÌ·Ù¤·, ∫˘Ú›Â˜ Î·È Î‡ÚÈÔÈ Û˘Ó¿‰ÂÏÊÔÈ, Ÿˆ˜ οÓÂÈ ÙfiÛ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÒÚ· ÌÂ Û˘Ó¤ÂÈ·, Ô ™‡ÏÏÔÁÔ˜ ÙˆÓ À·ÏÏ‹ÏˆÓ Ù˘ μÔ˘Ï‹˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛÂ Î·È Ê¤ÙÔ˜ ÙËÓ ÂÔÚÙ‹ ÁÈ· ÙËÓ Â¤- ÙÂÈÔ Ù˘ ∂ıÓÈ΋˜ Ì·˜ ∂ÔÚÙ‹˜, Ù˘ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈ΋˜ ·fi fiϘ, ÌÈ·˜ Î·È Û·Ó Û‹ÌÂÚ· ÂÔÚÙ¿˙Ô˘Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË ÙÔ˘ ÔÏ˘ÙÈÌfiÙÂÚÔ˘ ·Á·ıÔ‡, Ù˘ ∂Ï¢- ıÂÚ›·˜ Ì·˜. √ ÂÔÚÙ·ÛÌfi˜ ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ· Ù˘ ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ ÙÔ˘ 1821 Â›Ó·È Ë ·Ï·ÈfiÙÂÚË ÂıÓÈ΋ Â¤ÙÂÈÔ˜ ÙÔ˘ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∏ Ë̤ڷ Ù˘ 25˘ ª·ÚÙ›Ô˘ ÂÔÚÙ·˙fiÙ·Ó ·ÓÂ›ÛËÌ· Î·È ÚÈÓ ·fi ÙÔ 1833, ˆ˜ Û˘Ì‚ÔÏÈ΋ ËÌÂÚÔÌËÓ›· Ù˘ ¤Ó·Ú͢ ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ· Ù˘ ¶·ÏÈÁÁÂÓÂÛ›·˜. ™Â ·˘Ù‹Ó ÙËÓ ÂÔÚÙ‹ ›¯·Ó Û˘Á¯ˆÓ¢ı› Î·È ¿ÏϘ Â¤ÙÂÈÔÈ ÙˆÓ Î·Ù¿ ÙfiÔ˘˜ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎÒÓ ÂΉËÏÒÛÂˆÓ ÛÙÔÓ ÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ, ηıÒ˜ Î·È Ë Î‹- Ú˘ÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙË ªÔωԂϷ¯›· ·fi ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ À„ËÏ¿ÓÙË, Ô˘ ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ›¯Â Ï¿‚ÂÈ ¯ÒÚ· ÛÙȘ 24 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1821. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·, Ë̤ڷ ÂÔÚÙ·ÛÌÔ‡ ›¯Â η- ıÈÂÚˆı› Ë 1Ë π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘, ˆ˜ Â¤ÙÂÈÔ˜ Ù˘ ¢È·Î‹Ú˘Í˘ Ù˘ ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ ÛÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ. ∂ÓÒ ÌÂÙ¿ ÙÔ 1834 ÙË ı¤ÛË ÂıÓÈ΋˜ ÂÔÚÙ‹˜ ‹Ú ÁÈ· Ôχ 7

Û‡ÓÙÔÌÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Ë 25Ë π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘, Û ·Ó¿ÌÓËÛË Ù˘ ·Ô‚›‚·- Û˘ ÙÔ˘ ŸıˆÓ· ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ ÙÔ 1833. ∏ ȉ¤· ÁÈ· ÙËÓ Î·ıȤڈÛË Ù˘ 25˘ ª·ÚÙ›Ô˘ ˆ˜ ÂıÓÈ΋˜ ÂÔÚÙ‹˜ ÔÊ›ÏÂÙ·È ÛÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∫ˆÏ¤ÙÙË, Ô ÔÔ›- Ô˜ ›¯Â Û˘ÓÙ¿ÍÂÈ Î·È Û¯ÂÙÈÎfi Û¯¤‰ÈÔ ‰È·Ù¿ÁÌ·ÙÔ˜ ÙÔ 1835. ¢˘Ô ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙÔ 1837, ÂÔÚÙ¿ÛÙËÎÂ Ë Â¤ÙÂÈÔ˜ ÛÙȘ 25 ª·ÚÙ›Ô˘, ¿Ù˘· ·ÏÏ¿ Ì ÂÈÛËÌfiÙËÙ· Î·È Ï·˚ÎÔ‡˜ ·ÓËÁ˘ÚÈÛÌÔ‡˜. ∂ÓÙ¤ÏÂÈ Ì ‚·ÛÈÏÈÎfi ‰È¿Ù·ÁÌ· Ù˘ 15/27 ª·ÚÙ›Ô˘ ÙÔ˘ 1838 ÔÚ›ÛÙËΠfiÙÈ «ì ì̤ڷ Ùɘ 25˘ ª·ÚÙ›Ô˘, Ï·ÌÚÄ Î·ı’ ë·˘ÙcÓ Âå˜ ¿ÓÙ· ≠EÏÏËÓ·, ‰Èa ÙcÓ âÓ ë·˘Ùc ÙÂÏÔ˘Ì¤ÓËÓ ëÔÚÙcÓ ÙÔÜ ∂é·ÁÁÂÏÈÛÌÔÜ Ùɘ ^YÂÚ·Á›·˜ £ÂÔÙfiÎÔ˘, ÂrÓ·È ÚÔÛ¤ÙÈ Ï·ÌÚÄ Î·d ¯·ÚÌfiÛ˘ÓÔ˜ ‰Èa ÙcÓ Î·Ù’ ·éÙcÓ öÓ·ÚÍÈÓ ÙÔÜ ñbÚ \AÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ \AÁÒÓÔ˜ ÙÔÜ ^EÏÏËÓÈÎÔÜ òEıÓÔ˘˜». ∫·È ·fi ÙfiÙ ÂÔÚÙ¿˙Ô˘Ì ÛÙ·ıÂÚ¿ Ì ÂÈÛËÌfiÙËÙ·, ÁÈ· 168 ¯ÚfiÓÈ· ÙÒÚ·, ˆ˜ ÔÚfiÛËÌÔ Ù˘ ∂ıÓÈ΋˜ ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ Ì·˜ ÙËÓ 25Ë ª·ÚÙ›Ô˘. ΔÔ ‰È¿Ù·ÁÌ· ·˘Ùfi ‰ÂÓ ‰ËÌÔÛȇÙËΠÛÙËÓ ∂ÊËÌÂÚ›‰· Ù˘ ∫˘‚ÂÚÓ‹Ûˆ˜. ¢ËÌÔÛȇÙËΠÛÙÔÓ Δ‡Ô Ù˘ ÂÔ¯‹˜. ™ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ Ô˘ ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ·Ó Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Ù· ¯ÚfiÓÈ· 1821-1828, ı· ·Ó·ÊÂÚı› Ë Û˘Ó¿‰ÂÏÊÔ˜ Ù˘ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˘ Ù˘ μÔ˘Ï‹˜, ŒÏÏË ¢ÚÔ‡ÏÈ· ªËÙÚ¿ÎÔ˘. ∞ı‹Ó·, 25 ª·ÚÙ›Ô˘ 2006 πˆ¿ÓÓ˘ ™È·Ì¿Ó˘ ¶Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ™˘ÏÏfiÁÔ˘ ÙˆÓ À·ÏÏ‹ÏˆÓ Ù˘ μÔ˘Ï‹˜ X 8

√ ΔÀ¶√™ ™Δ∏¡ ∂§§∏¡π∫∏ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ 1821-1828 ∫˘Ú›· ¶Úfi‰Ú Ù˘ μÔ˘Ï‹˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ∫‡ÚÈÔÈ ∞ÓÙÈÚfi‰ÚÔÈ, ∫˘Ú›Â˜ Î·È Î‡ÚÈÔÈ ∂ÎÚfiÛˆÔÈ ÙˆÓ ∫ÔÌÌ¿ÙˆÓ, ∫˘Ú›Â˜ Î·È Î‡ÚÈÔÈ μÔ˘ÏÂ˘Ù¤˜, ∫‡ÚÈ °ÂÓÈΤ °Ú·ÌÌ·Ù¤·, ∫˘Ú›Â˜ Î·È Î‡ÚÈÔÈ Û˘Ó¿‰ÂÏÊÔÈ, «…, ñe ÙcÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎcÓ âÍÔ˘Û›·Ó Ùe öıÓÔ˜ Ì·˜ ö·Û¯ÂÓ àηٷ·‡ÛÙˆ˜ ¬Û· Ôé‰b Ê·ÓÂÚÔd ÔϤÌÈÔÈ ‰bÓ õıÂÏ·Ó Ú¿ÍÂÈ Î·Ùa Ê·ÓÂÚáÓ ÔÏÂÌ›ˆÓ. ¶ÔÏÂÌÔ‡ÌÂÓ ÏÔÈeÓ ‰Èa Óa ηٷ‚¿ÏˆÌÂÓ âÍÔ˘Û›·Ó ÔϤÌÈÔÓ ı›ˆÓ ηd àÓıÚˆ›ÓˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ Î·d ηıËÎfiÓÙˆÓ Î·d ηÓbÓ öıÓÔ˜ ‰Èη›ˆ˜ ÎÚ›ÓÔÓ, ‰bÓ ÂéÚ›ÛÎÂÈ ·Ú¿ÏÔÁÔÓ j àÓÙÈÔÏÈÙÈÎcÓ ÙcÓ Î·Ùa Ùɘ ÙÔ˘ÚÎÈÎɘ Ù˘Ú·ÓÓ›·˜ àÓ¤ÁÂÚÛ›Ó Ì·˜. ¢Èa Ù·‡Ù· Ú¤ÂÈ: ηd Âå˜ Ùa˜ ηÙa ̤- ÚÔ˜ âÓÂÚÁ›·˜ ηd Ú¿ÍÂȘ ÙÔÜ ÔϤÌÔ˘ Ì·˜ Óa ÊÂÚÒÌÂı· ÂéÙ¿ÎÙˆ˜, Óa ÔÏÂÌÒÌÂÓ àÓ‰Ú›ˆ˜ ÙÔf˜ âÓfiÏÔ˘˜ â¯ıÚÔf˜ ηd Âå˜ ÙcÓ ÁcÓ Î·d Âå˜ ÙcÓ ı¿Ï·ÛÛ·Ó. ¡a ÌÂÙ·¯ÂÈÚÈ˙ÒÌÂı· ‰b ÊÈÏ·ÓıÚÒˆ˜ ÙÔf˜ àfiÏÔ˘˜, ηd ¬ÛÔÈ ·Ú·‰›‰ÔÓÙ·È êÏᘠj Ìb Û˘Óı‹Î·˜. √ûÙˆ˜ à·ÈÙÂÖ Î·d ì ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË, ηd Ùe Û˘ÌʤÚÔÓ Î·d ì ‰fiÍ· ÙÔÜ ëÏÏËÓÈÎÔÜ çÓfiÌ·ÙÔ˜. ≠OÛÙȘ ‰b õıÂÏ ʤÚÂÛı·È Ìb à·ÓıÚˆ›·Ó j ·Ú¿‚·ÛÈÓ Û˘ÓıËÎáÓ Úe˜ ÙÔf˜ ·- Ú·‰È‰Ô̤ÓÔ˘˜ ÔÏÂÌ›Ô˘˜, ï ÙÔÈÔ‡ÙÔ˜ ηٷ‰Èο˙ÂÙ·È ó˜ ÔϤÌÈÔ˜ ÙÔÜ Á¤- ÓÔ˘˜…» 9

10

11

∞˘Ù¿ ‹Ù·Ó ÏfiÁÈ· ·Ú·ÈÓÂÙÈο, ηıÔ‰ËÁËÙÈο ÙÔ˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘ À„ËÏ¿ÓÙË ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘ §ÂÈ‚·‰È¿˜ Î·È Ù˘ÒıËÎ·Ó ÛÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ·ÚÈıÌfi Ù˘ ÚÒÙ˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÂÊËÌÂÚ›‰·˜ Û ·ÂÏ¢ıÂڈ̤ÓÔ ¤‰·ÊÔ˜, ÙËÓ ∫·Ï·Ì¿- Ù·, Ï›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¤ÎÚËÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ÛÙȘ 5 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘, ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ™¿ÏÈÁÁ·. ™ÙÔ ·Ú·¿Óˆ ·fiÛ·ÛÌ·, fi¯È ÌfiÓÔÓ ·ÈÙÈÔÏÔÁÂ›Ù·È Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË — Ë ÙÔ˘ÚÎÈ΋ Ù˘Ú·ÓÓ›·— ·ÏÏ¿ ‰›ÓÔÓÙ·Ó Û·Ê›˜ Ô‰ËÁ›Â˜ «ÔÏÂÌÈ΋˜ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿˜» ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ·ÁˆÓÈ˙fiÌÂÓÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜: Ó· ÔÏÂÌÔ‡Ó ·fi ÙË ÌÈ· Ï¢- Ú¿ Ì ÁÂÓÓ·ÈfiÙËÙ· ÛÙËÓ ÍËÚ¿ Î·È ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, fï˜, Ó· ÌËÓ ·Ú·Ï›Ô˘Ó Ó· ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙȘ ‰ÈÂıÓ›˜ Û˘Ì‚¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, Ó· Û¤‚ÔÓÙ·È Ù· ¿ÔÏ· Á˘Ó·ÈÎfi·È‰·, Î·È fiÛÔ˘˜ ·Ú·‰›‰ÔÓÙ·È ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·- fi ÙÔ ·Ó ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙÔ Ù˘ÈÎfi ·Ú¿‰ÔÛ˘ Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ ‹ fi- ¯È. ∏ ÔÏÂÌÈ΋ ÙÔ˘˜ ‰Ú¿ÛË ı· ¤ÚÂ ӷ ‰È¤ÂÙ·È ·fi ηÓfiÓ˜, ‰ÂÓ ı· ¤- ÚÂ ӷ Û˘ÌÂÚÈʤÚÔÓÙ·È ˆ˜ ÏËÛÙ¤˜ ¯ˆÚ›˜ ȉÂÔÏÔÁ›· Ô˘ ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È Ì È- ‰ÈÔÙÂÏ‹ ΛÓËÙÚ·. ŸÏÔÈ fiÛÔÈ Û˘ÌÂÚÈʤÚÔÓÙ·Ó ·¿ÓıÚˆ· ‰ÂÓ ˆÊÂÏÔ‡Û·Ó ‰ÈfiÏÔ˘ ÙÔÓ ∞ÁÒÓ·. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ÙÔÓ ¤‚Ï·Ù·Ó. ◊Ù·Ó Â¯ıÚÔ› ÙÔ˘. ∏ ™¿ÏÈÁÍ ∂ÏÏËÓÈ΋΢ÎÏÔÊfiÚËÛ ÌfiÓÔ ÙÚ›· ʇÏÏ·, ηıÒ˜ Ô ˘‡ı˘- ÓÔ˜ Ù˘ ¤Î‰ÔÛ˘ £ÂfiÎÏËÙÔ˜ º·Ú̷Λ‰Ë˜ ‹Úı Û ڋÍË Ì ÙÔÓ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ À„ËÏ¿ÓÙË, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÈı˘ÌÔ‡Û ӷ «ÚÔÂÍÂÙ¿˙ÂÈ» ÙËÓ ‡ÏË Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›- ‰·˜. ªÂ ÙËÓ ‰È¿‰ÔÛË Ù˘ ›‰ËÛ˘ Ù˘ ¤Ó·Ú͢ ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·, Ô £ÂÛÛ·Ïfi˜ ÏfiÁÈÔ˜ ÎÏËÚÈÎfi˜ £ÂfiÎÏËÙÔ˜ º·Ú̷Λ‰Ë˜ ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÙÔ ·˘ÛÙÚÈ·Îfi ¤‰·ÊÔ˜, Ì ÛÎÔfi Ó· Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯ÂÈ ÂÓÂÚÁ¿ ÛÙËÓ ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈ΋ ‰Ú¿ÛË. ŒÊı·Û ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÛÙȘ 9 πÔ˘Ó›Ô˘ ÙÔ˘ 1821 Î·È Ì ÌÂÁ¿ÏÔ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi ·Ô‰¤- ¯ıËΠÙËÓ ÚfiÙ·ÛË ÙÔ˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘ À„ËÏ¿ÓÙË Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙË ‰È‡ı˘ÓÛË Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›‰·˜. √ £. º·Ú̷Λ‰Ë˜ ·ÚÈıÌÔ‡Û ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÏÈÁÔÛÙÔ‡˜ ŒÏÏËÓ˜ Ô˘ ›¯·Ó ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ·ÊÈ΋ ›ڷ, ηıÒ˜ ‹Ù·Ó ÁÈ· ¤Ó· ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Û˘ÓÂΉfiÙ˘ ÙÔ˘ ÁÓˆÛÙÔ‡ ÂÚÈÔ‰ÈÎÔ‡ Ô˘ ¤‚Á·ÈÓ Â› ‰¤Î· ¯ÚfiÓÈ· ÛÙË μȤÓÓË Ì ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ §fiÁÈÔ˜ ∂ÚÌ‹˜(1811-1821). √ ¢. À„ËÏ¿ÓÙ˘, ÁÓˆÚ›˙ÔÓÙ·˜ ÙË ÛËÌ·Û›· Ô˘ ı· ¤·È˙Â Ë ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ·ÏÏ¿ Î·È Ë ÂÓË̤ڈÛË Ù˘ ‰ÈÂıÓÔ‡˜ ÎÔÈÓ‹˜ ÁÓÒÌ˘, ›¯Â ÊÚÔÓÙ›ÛÂÈ ÒÛÙ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ·ÔÛ΢¤˜ ÙÔ˘ Ó· Û˘ÁηٷϤÁÂÙ·È Î·È ¤Ó· Ù˘ÔÁÚ·ÊÂ›Ô ‹ Ì¿ÏÏÔÓ ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÈÂÛÙ‹ÚÈÔ. ÿÛˆ˜ ·ÁÔÚ·Ṳ̂ÓÔ ÛÙËÓ μÂÓÂÙ›·, ÙÔ ÈÂÛÙ‹ÚÈÔ ·fi ÙËÓ ΔÂÚÁ¤ÛÙË ¤Êı·Û ÛÙËÓ ⁄‰Ú· ÙÔÓ πÔ‡ÓÈÔ ÙÔ˘ 1821. 12

∏ ¤Î‰ÔÛË ÂÊËÌÂÚ›‰ˆÓ ÂÍ·ÚÙÈfiÙ·Ó ¿ÌÂÛ· ·fi ÙËÓ ‡·ÚÍË Ù˘ÔÁÚ·ÊÈÎÔ‡ ÂÍÔÏÈÛÌÔ‡ —·Ôχو˜ ηӤӷ˜ ‰ÂÓ ÚÔ¸‹Ú¯Â Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙÔÓ ÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ— ·fi ÙË ‰È·ıÂÛÈÌfiÙËÙ· ÂȉÈÎÂ˘Ì¤ÓˆÓ Ù¯ÓÈÙÒÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¤ÚÂ ӷ η٤¯Ô˘Ó ÙËÓ ··Ú·›ÙËÙË Ù¯ÓÔÁÓˆÛ›· —ÚfiÛˆ· Ú·ÁÌ·ÙÈο ÂÚÈ˙‹ÙËÙ·, ÌÂÙÚË̤ӷ ÛÙ· ‰¿¯Ù˘Ï·— Î·È ·fi Û˘ÓÙ¿ÎÙ˜ «ÂÊËÌÂÚȉÔÁÚ¿ÊÔ˘˜» —fiˆ˜ ηÏÔ‡ÓÙ·Ó—, ÌÂÙ·ÊÚ·ÛÙ¤˜ Î·È Û˘ÁÁÚ·Ê›˜. ™ËÌ·ÓÙÈÎfi ˙‹ÙËÌ· ¤ıÂÙÂ Î·È Ô Ì˯·ÓÈÛÌfi˜ ‰È·ÓÔÌ‹˜ ÙˆÓ ÂÓÙ‡ˆÓ. ΔÔ ÎÂÓfi ÔÔÈ·Û- ‰‹ÔÙ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ˘Ô‰ÔÌ‹˜ ·ÔÙ˘ˆÓfiÙ·Ó Î·È ÛÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÛÙȘ ÌÂÙ·ÊÔÚ¤˜ ÁÂÓÈο Î·È ÛÙ· Ù·¯˘‰ÚÔÌ›· ÂȉÈÎfiÙÂÚ·. ¶ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ· ·fi ÙȘ ¤ÓÙ˘˜ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ·Ó ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· ʇÏÏ·, ·Ú¿ÁˆÁ· Ù˘ ÂÈÙ·ÎÙÈ΋˜ ·Ó¿Á΢ ÁÈ· Âȉ‹ÛÂȘ Î·È ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·. ¢ÂÓ ¤¯ÂÈ Ûˆı› ηÌÈ¿ Ï‹Ú˘ ÛÂÈÚ¿ ·Ú¿ ÏÈÁÔÛÙ¿ ·ÓÙ›Ù˘· ·fi ÙȘ ÙÚÂȘ ¯ÂÈÚfiÁڷʘ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜. ª¤Û· ·fi Ï›Á˜ ¿ÏÈ ‰È¿Û·ÚÙ˜ ·Ó·ÊÔÚ¤˜ ·- ÓÙÏԇ̠ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ’ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ȉȷ›ÙÂÚ· Û¿ÓȘ Û‹ÌÂÚ· ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜. ∏ ∂ÊËÌÂÚ›‰· ÙÔ˘ °·Ï·ÍÂȉ›Ô˘(27 ª·ÚÙ›Ô˘ 1821) Î·È Ë ∞ÈÙˆÏÈ΋ (ÛÒ˙ÔÓÙ·È ÙÚÂȘ ·ÚÈıÌÔ› ÌÂٷ͇ ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ Î·È ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1821) ÂÚÈ›¯·Ó Âȉ‹ÛÂȘ Ô˘ ‰ÂÓ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÔÓÙ·Ó, ËıÂÏË̤ӷ, Ì ·ÎÚ›- ‚ÂÈ· ÛÙ· ÁÂÁÔÓfiÙ· ‹ ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÏËÚÔÊÔڛ˜ ·ÓÙÂÏÒ˜ ηٷÛ΢·Ṳ̂- Ó˜. ™ÎÔfi˜ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÛÙ¿Û˘ ‹Ù·Ó Ó· ÂÌ„˘¯ˆıÔ‡Ó ÔÈ ŒÏÏËÓ˜, Ó· ηٷ- ÓÈ΋ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ Êfi‚Ô˘˜ ÙÔ˘˜, Ó· ‰È·Ï‡ÛÔ˘Ó ÙȘ ·ÓËÛ˘¯›Â˜ ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ·ÈÛı·ÓıÔ‡Ó fiÙÈ Â›¯·Ó ÙËÓ ÛÙ‹ÚÈÍË ÙˆÓ ‰˘ÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ. ∏ ÙÚ›ÙË ÁÓˆÛÙ‹ ÂÊËÌÂÚ›‰·, Ô ∞¯ÂÏÒÔ˜(ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1822) ÂÈÙÂÏÔ‡Û ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ¤ÚÁÔ ·fi ÙȘ ¿ÏϘ ‰‡Ô: ›¯Â ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Î˘‚ÂÚÓËÙÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·, ÂÊfiÛÔÓ ‰ËÌÔÛÈÔÔÈÔ‡Û ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Î·È Ù· ıÂÛ›ÛÌ·Ù· Ù˘ °ÂÚÔ˘Û›·˜ Ù˘ ¢˘ÙÈ΋˜ äÚÛÔ˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜. √È Û˘ÓÙ¿ÎÙ˜ ÙˆÓ «¯ÂÈÚÔÁÚ·ÊË̤ӈӻ ÂÊËÌÂÚ›‰ˆÓ Û˘- Ó¤ÏÂÁ·Ó ÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÙÔ˘˜ ·fi ÚÔÊÔÚÈΤ˜ ËÁ¤˜ ‹ ·fi ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›·. ™˘Ó¤ıÂÙ·Ó ÙËÓ ÂÊËÌÂÚ›‰· Î·È ¤ÁÚ·Ê·Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ ¤Ó·Ó ·ÚÈıÌfi ·ÓÙÈÙ‡ˆÓ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÙÔ Ê‡ÏÏÔ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·˙fiÙ·Ó Ì ÙËÓ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘ ·ÚÈıÌÔ‡ ·ÓÙÈÙ‡ˆÓ Î·È ÌÔÈÚ·˙fiÙ·Ó ÛÙȘ Á‡Úˆ ÂÚÈÔ¯¤˜ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Û ÛÙÚ·Ùfi‰·. ŸÔ˘ ¤Êı·ÓÂ, ·ÊÔ‡ ‰È·‚·˙fiÙ·Ó ‰ËÌfiÛÈ·, ·ÓÙÈÁÚ·ÊfiÙ·Ó, Î·È ¿ÏÈ, ÁÈ· Ó· ÚÔˆıËı› Û ¿ÏÏ· Ì·ÎÚÈÓfiÙÂÚ· ̤ÚË. ªÂ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ, ÔÈ ¯ÂÈÚfiÁڷʘ ƒÔ˘ÌÂÏÈÒÙÈΘ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ ¤Êı·Ó·Ó Î·È Î˘ÎÏÔÊÔÚÔ‡Û·Ó Î·È ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ªÂÙ¿ ÙË ‰È·ÎÔ‹ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ™¿ÏÈÁÁ·˜·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÌÈ· ÂÚ›Ô‰Ô˜ 13

14

‰ËÌÔÛÈÔÁÚ·ÊÈ΋˜ ÛȈ‹˜. ΔÔ ·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ ¤ÌÂÈÓ ¯ˆÚ›˜ ¤ÓÙ˘˜ ÂÊËÌÂÚ›- ‰Â˜, ¯ˆÚ›˜ ¿ÌÂÛË ÂÓË̤ڈÛË ÁÈ· ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ˘fiıÂÛ˘ Ù˘ ∂Ï¢ıÂÚ›·˜, ¯ˆÚ›˜ Âȉ‹ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ·‹¯ËÛË ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ÛÙËÓ Â˘Úˆ·˚΋ ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË. Δ· ÚÒÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ· ·ԉ›¯ıËÎ·Ó ÛÎÏËÚ¿ Î·È ‰‡- ÛÎÔÏ·. √È ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ ‰È·ÊˆÓ›Â˜ ‰˘Û¯¤Ú·ÈÓ·Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·, Û˘¯Ó¿ ı¤ÙÔÓÙ·˜ Û ΛӉ˘ÓÔ ÙË ıÂÙÈ΋ ¤Î‚·ÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ˙ËÙ‹Ì·ÙÔ˜. √È ‰Èψ̷- ÙÈΤ˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÚÔ˜ ÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ, ÒÛÙÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Ó· ÓÔÌÈÌÔÔÈËı› ÚÔ›¯·Ó Î·È ··ÈÙÔ‡Û·Ó Û˘ÓÙÔÓÈṲ̂Ó˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ. ΔÔ 1824 ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ·Ó ÙÚÂȘ Ӥ˜ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜. ∞fi ÙÔ 1824 ¤ˆ˜ ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜ ÂΉ›‰ÔÓÙ·È ¯ˆÚ›˜ ¿ÏÏÔ ÎÂÓfi, ·‰È¿Û·ÛÙ· ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜. Œˆ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·, Ô ·ÚÈıÌfi˜ ÙÔ˘˜ ¤Êı·Û ÙÔ˘˜ ¤ÓÙ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡˜ Ù›ÙÏÔ˘˜. ΔËÓ 1Ë π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1824, ‰˘fiÌÈÛÈ Û¯Â‰fiÓ ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿ ÙË ‰È·ÎÔ‹ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ™¿ÏÈÁÁ·˜, ÂΉfiıËΠÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ, Ë ÂÊËÌÂÚ›‰· ∂ÏÏËÓÈο ÃÚÔÓÈο. Œ‚Á·ÈÓ ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÙËÓ Â‚‰ÔÌ¿‰· ·ÏÏ¿ Ì ‰È·ÎÔ¤˜ Ô˘ ÔÊ›ÏÔÓÙ·Ó ÛÙȘ ‰‡ÛÎÔϘ ÛÙÈÁ̤˜ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘. ™˘ÓÙ¿ÎÙ˘ Î·È ‰È¢ı˘ÓÙ‹˜ Ù˘ ‹Ù·Ó Ô ∂Ï‚ÂÙfi˜ ºÈϤÏÏËÓ·˜ πˆ¿ÓÓ˘ π¿Îˆ‚Ô˜ ª¿ÁÂÚ (∑˘Ú›¯Ë 1798–ªÂÛÔÏfiÁÁÈ 1826), ÌÂ Û˘ÓÂÚÁ¿ÙË ÙÔÓ ÏfiÁÈÔ ¢. ¶·˘Ï›‰Ë, Ô ÔÔ›Ô˜ ÌÂÙ¤ÊÚ·˙ ·fi Ù· Á·ÏÏÈο ÛÙ· ÂÏÏËÓÈο Ù· ΛÌÂÓ· ÙÔ˘ ª¿ÁÂÚ. √ ª¿- ÁÂÚ ÁÓÒÚÈ˙ ÂÏÏËÓÈο ηÈ, ·Ó Î·È Â›¯Â ÛÙÔ ÂÓÂÚÁËÙÈÎfi ÙÔ˘ ËÌÈÙÂÏ›˜ ÛÔ˘- ‰¤˜ È·ÙÚÈ΋˜, ›¯Â ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜. °È· ÙËÓ ÂÎÙ‡ˆÛË ÙˆÓ ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ ÃÚÔÓÈÎÒÓ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠηٿ ·ÚÈÔ ÏfiÁÔ ÙÔ ¯ÂÈÚÔΛÓËÙÔ ÈÂÛÙ‹ÚÈÔ Î·È Ù· Ù˘ÔÁÚ·ÊÈο ÛÙÔȯ›· Ô˘ ›¯Â ʤÚÂÈ Ô ÕÁÁÏÔ˜ Û˘ÓÙ·Á̷ٿگ˘ Leicester Stanhope, ·fi ̤ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ºÈÏÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ∫ÔÌÈÙ¿ÙÔ˘ ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘. Δ˘ÔÁÚ¿ÊÔ˜ Û ·˘Ù‹Ó ÙË Ê¿ÛË ÂÌÊ·ÓÈ˙fiÙ·Ó Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ªÂÛıÂÓ¤·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙËÓ Ù˘ÔÁÚ·ÊÈ΋ ÊÚÔÓÙ›- ‰· Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›‰·˜, ÙÔ 1824, Ì ‰Èο ÙÔ˘ ¤ÍÔ‰· ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ÙÔ ¶ÚÔÛˆÚÈÓfiÓ ¶ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ Î·È Û¯¤‰ÈÔÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ Â·Ú¯ÈÒÓ…, ÙÔ˘ ∞Ó·ÛÙ·Û›Ô˘ ¶ÔÏ˘˙ˆ›‰Ë. ∂ηÙfi ·ÓÙ›Ù˘· οı ·ÚÈıÌÔ‡ ÙˆÓ ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ ÃÚÔÓÈÎÒÓ ‰È·Ó¤ÌÔÓÙ·Ó ‰ˆÚÂ¿Ó ÛÙÔ˘˜ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ù˜, Û‡Ìʈӷ Ì ۯÂÙÈ΋ Ú¿ÍË Ù˘ ¢ÈÔ›ÎËÛ˘. §ÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û ˆ˜ ËÌÈÂ›ÛËÌÔ fiÚÁ·ÓÔ Ù˘ ¢ÈÔÈ΋Ûˆ˜ Ù˘ ¢˘ÙÈ΋˜ äÚÛÔ˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ÌÈ·˜ Î·È Ù· ¯ÚËÌ·ÙÔ‰ÔÙÔ‡ÛÂ. Δ· ∂ÏÏËÓÈο ÃÚÔÓÈÎ¿Â›Ó·È Û‹- ÌÂÚ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÓˆÛÙ¿ ˆ˜ Ë «ÂÊËÌÂÚ›‰· Ù˘ ÔÏÈÔÚΛ·˜». ¶Ú·ÁÌ·ÙÈ15

ο, Ë ÂȉËÛÂÔÁÚ·Ê›· ÂÈÎÂÓÙÚˆÓfiÙ·Ó Á‡Úˆ ·fi Ù· ÔÏÂÌÈο ÁÂÁÔÓfiÙ·, ÙȘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙËÌ¤ÓˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ù˘ ¢ÈÔ›- ÎËÛ˘, Ì ¤ÌÊ·ÛË ÛÙȘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜, Ì ·ÔÎÔڇʈ̷ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ô˘ ÛÊÚ¿ÁÈÛ ÙË ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘, ·ÏÏ¿ Î·È ÙË ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÙÔ˘ ª¿ÁÂÚ, Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿˜ ÙÔ˘, Î·È ÙÔ˘ ªÂÛıÂÓ¤· Ô˘ ¯¿ıËÎ·Ó Î·Ù¿ ÙËÓ ·ÂÏÈṲ̂ÓË ŒÍÔ‰Ô, ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 1826. ŸÌˆ˜, Ë ‡ÏË Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›‰·˜ ‰ÂÓ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠ۠ÔÏÂÌÈο ÁÂÁÔÓfiÙ·. ™ÙȘ ÛÂÏ›‰Â˜ Ù˘ ‰ËÌÔÛȇÙËÎ·Ó ¿ÚıÚ·, fiÔ˘ ‰›ÓÔÓÙ·Ó ÂÚÌËÓ›˜ ÙˆÓ ıÂÛÌÒÓ, ÂÍÂÙ¿˙ÔÓÙ·Ó ı¤Ì·- Ù· ÔÏÈÙÈ΋˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘, ¿ÚıÚ· ÊÈÏÔÏÔÁÈο, Ô›ËÛË. Ÿˆ˜ ÁÈ· ·Ú¿- ‰ÂÈÁÌ· ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô Ô›ËÌ· Ô˘ ¤ÁÚ·„Â Ô ÏfiÚ‰Ô˜ μ‡ÚˆÓ (23 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1824) ÙËÓ Ë̤ڷ Ô˘ Û˘ÌÏ‹ÚˆÛ ٷ 36· ÁÂÓ¤ıÏÈ¿ ÙÔ˘ Î·È ‰ËÌÔÛȇÙËΠ۠ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË ÙÔ˘ ™˘Ú›‰ˆÓ· ΔÚÈÎÔ‡Ë. Δ¤ÏÔ˜, Ë ›‰Ú˘ÛË Ù˘ ∂ıÓÈ΋˜ μÈ- ‚ÏÈÔı‹Î˘, ȉ¤· ÙÔ˘ ª¿ÁÂÚ, ÚÔÙ¿ıËΠÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ·fi ÙÔ ‚‹Ì· ÙˆÓ ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ ÃÚÔÓÈÎÒÓ. ¶ÚÈÓ Û˘ÌÏËÚˆıÔ‡Ó ÙÚÂȘ Ì‹Ó˜ ·fi ÙËÓ ¤Î‰ÔÛË ÙˆÓ ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ ÃÚÔÓÈÎÒÓ, ÛÙȘ 10 ª·ÚÙ›Ô˘ 1824, ÂΉfiıËÎÂ Ë ÂÊËÌÂÚ›‰· Ì ÙË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·ÓÙÔ¯‹ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·, √ º›ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¡fiÌÔ˘Ô˘ ‰È¤ÎÔ„Â ÙËÓ Î˘ÎÏÔÊÔÚ›· ÙÔ˘ ÛÙȘ 27 ª·˝Ô˘ 1827. ΔËÓ ·ÓÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ fiÊÂÈÏ Û ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜, ÛÙËÓ ¤‰Ú· ÙÔ˘, ÙËÓ ‚Ú·¯Ò‰Ë, ·ÛÊ·Ï‹ Î·È ÈÛ¯˘Ú¿ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ⁄‰Ú·. ∂Λ, Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓÔ˜ ‰ÂÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ ÙȘ ›‰È˜ ‰˘ÛÎÔϛ˜ ÂÈ‚›ˆÛ˘ Ì ÙȘ ¿ÏϘ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ Ô˘ ‰ÔÎÈÌ¿ÛÙËÎ·Ó ¿ÌÂÛ· ·fi Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· Î·È ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘. ∫˘ÎÏÔÊÔÚÔ‡Û οı ¢Â˘Ù¤Ú· Î·È ¶·- Ú·Û΢‹, Û 500 ·ÓÙ›Ù˘·, Ù˘ˆÌ¤Ó·, ·Ú¯Èο, Û ·˘ÙÔÛ¯¤‰ÈÔ ÈÂÛÙ‹ÚÈÔ Ô˘ ·ÓÙÈηٷÛÙ¿ıËΠ·fi ÂΛÓÔ Ô˘ ‰ÒÚÈÛÂ Ô °¿ÏÏÔ˜ ºÈϤÏÏËÓ·˜ ºÈÚÌ›ÓÔ˜ ¢È‰fiÙÔ˜, Ê›ÏÔ˜ ÙÔ˘ ∞‰·Ì¿ÓÙÈÔ˘ ∫ÔÚ·‹. ™˘ÓÙ¿ÎÙ˘ Ù˘ ‹Ù·Ó Ô πÙ·- Ïfi˜ ºÈϤÏÏËÓ·˜ ÓÔÌÈÎfi˜, πˆÛ‹Ê ∫È¿Â. ™Ô˘‰·Á̤ÓÔ˜ ÛÙËÓ °·ÏÏ›·, Â16

17

18

ÁηÙÂÛÙË̤ÓÔ˜ ÛÙÔ §È‚fiÚÓÔ (1820), ›¯Â ¿ÚÂÈ Ì¤ÚÔ˜ ÛÙÔ Î›ÓËÌ· ÙˆÓ ∫·ÚÌÔÓ¿ÚˆÓ. ªÂ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÔÏ‹ Ù˘ ÛÙ¿Û˘ Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ· Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÌÂÙ·ÎÈÓ‹ıËΠÔÈÎÔÁÂÓÂȷο ÛÙËÓ ⁄‰Ú·, ÙÔÓ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1820. √ º›ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¡fiÌÔ˘ÚˆÙÔ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ ˆ˜ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙË ÂÊËÌÂÚ›‰· — Ù· ÚÒÙ· 12 ʇÏÏ· (25.4.1825)— ¤ÂÈÙ· ¤ÁÈÓÂ Ë Â›ÛËÌË ÂÊËÌÂÚ›‰· Ù˘ ¢ÈÔÈ΋Ûˆ˜. π‰ÈfiÙËÙ· Ô˘ ‰È·Ù‹ÚËÛ ¤ˆ˜ ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ù˘ °ÂÓÈ΋˜ ∂ÊËÌÂÚ›‰Ô˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ÙÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ ÙÔ˘ 1825, ÔfiÙÂ Û˘Ó¤¯ÈÛ ÙËÓ ¤Î‰ÔÛ‹ Ù˘ ˆ˜ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙË ÂÊËÌÂÚ›‰·, Î·È ¿ÏÈ. ªÔÓ·‰È΋ ÂÊËÌÂÚ›‰· Ô˘ ÌÂÙ¿ÏÏ·Í ‰‡Ô ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜. ∞ÏÏ¿ Û fiϘ Ù˘ ÙȘ fi„ÂȘ ˘‹ÚÍ fiÚÁ·ÓÔ ÙˆÓ ·‰ÂÏÊÒÓ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË Î·È ‰È·Ù‹ÚËÛ ÙÔÓ Û·Ê‹ ÙÔÈÎfi Ù˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. ø˜ ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ ÂÊËÌÂÚ›‰· ‰ËÌÔÛ›Â˘Â ·ÔÊ¿ÛÂȘ, „ËÊ›ÛÌ·Ù·, Ú¿ÍÂȘ, ÂÁ΢- ÎÏ›Ô˘˜ Î·È Ù· ¶Ú·ÎÙÈο ÙÔ˘ μÔ˘Ï¢ÙÈÎÔ‡. ∞Ó·ÊÂÚfiÙ·Ó, ·ÎfiÌ·, ÛÙȘ ÂÍÂÏ›- ÍÂȘ ÛÙ· ‰›· ÙˆÓ Ì·¯ÒÓ, ‰›ÓÔÓÙ·˜ ‚·Ú‡ÙËÙ· ÛÙȘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Ó·˘ÙÈÎÔ‡. ΔËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÙˆÓ ÂÌʇÏÈˆÓ ‰È·ÊÔÚÒÓ ÚÔÛ·ıÔ‡Û ӷ ÙÔÓÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ·ÔηډȈ̤ÓÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜. ŸÙ·Ó ·Ô‰ÂÛ̇ÙËΠ·fi ÙËÓ Â›ÛËÌË È‰ÈfiÙËÙ¿ Ù˘, ·Û¯ÔÏ‹ıËΠ̠˙ËÙ‹Ì·Ù· ıÂÛÌÒÓ Î·È ‰ÂÓ ·Ú¤ÏÂÈ ӷ ·- ÛΛ ÂÓÙÔÓfiÙÂÚË Î·È ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈÎfiÙÂÚË ÎÚÈÙÈ΋ ÛÙȘ Ú¿ÍÂȘ Ù˘ ¢ÈÔÈ΋Ûˆ˜. ÕÏÏË ÂÊËÌÂÚ›‰· Ô˘ Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Ì ÔÏÈÔÚΛ· Â›Ó·È Ë ∂ÊËÌÂÚ›˜ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ(20 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1824-15 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1826), Ë ÚÒÙË ÂÊËÌÂÚ›‰· ÛÙËÓ fiÏË ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ. ∏ Ù‡¯Ë Ù˘ ÛÙ¿ıËΠ¿ÚÚËÎÙ· ‰Â̤ÓË Ì ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ∞ÎÚÔfiψ˜ Î·È ÙȘ ·ÏÏÂ¿ÏÏËϘ Ê¿ÛÂȘ Ù˘ Î·È ÙȘ ÂÓÙ·ÙÈΤ˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÙˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ó, Ì οı ÙÚfiÔ, Ì fiÏÂÌÔ Î·È Ì ÙËÓ ‰Èψ̷ٛ·, ÙËÓ fiÏË ÙÔ˘˜ ÂχıÂÚË. ∏ ›ÂÛË ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿- ÙˆÓ ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹, ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó ÙÔÓ ÂΉfiÙË Ù˘, °ÂÒÚÁÈÔ æ‡ÏÏ·, Ó· ‰È·- Îfi„ÂÈ ÔÚÈÛÙÈο ÙËÓ ¤Î‰ÔÛ‹ Ù˘ ÛÙȘ 14 ∞ÚÈÏ›Ô˘ ÙÔ˘ 1826. √ °ÂÒÚÁÈÔ˜ æ‡ÏÏ·˜ (1794-) ÁÂÓÓË̤ÓÔ˜ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÛÔ‡‰·Û ÙÔ 1815 ÛÙËÓ ¶›˙·, ˆ˜ ˘fiÙÚÔÊÔ˜ Ù˘ «ºÈÏÔÌÔ‡ÛÔ˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ∞ıËÓÒÓ». ∞ÚÁfiÙÂÚ·, Û˘Ó¤¯ÈÛ ÙȘ ÛÔ˘‰¤˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ π¤Ó· Î·È ÛÙÔ °Î¤ÙÈÁÁÂÓ. ∏ ¤ÎÚËÍË Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÙÔÓ ‚ڋΠÛÙÔ μÂÚÔÏ›ÓÔ, ·fi fiÔ˘ ¤Û¢Û ӷ ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· Ì ÛÎÔfi Ó· Û˘Ì‚¿ÏÂÈ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜, fiˆ˜ ÌÔÚÔ‡Û ÛÙÔÓ ∞ÁÒÓ·. ∏ ∂ÊËÌÂÚ›˜ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ΢ÎÏÔÊÔÚÔ‡Û οı ΔÂÙ¿ÚÙË Î·È ™¿‚‚·ÙÔ 19

20

Î·È Ù˘ˆÓfiÙ·Ó, fiˆ˜ Î·È Ù· ∂ÏÏËÓÈο ÃÚÔÓÈο, Û ¤Ó· ¿ÏÏÔ ·fi Ù· Ù˘- ÔÁÚ·ÊÈο ÈÂÛÙ‹ÚÈ· Ô˘ ›¯Â ʤÚÂÈ Ô Û˘ÓÙ·Á̷ٿگ˘ Leicester Stanhope ÂΠ̤ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ºÈÏÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ∫ÔÌÈÙ¿ÙÔ˘ ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘. ΔÔ ÈÂÛÙ‹ÚÈÔ ·˘Ùfi ›¯Â ·Ú¯Èο ÌÂÙ·ÊÂÚı› ÙËÓ ∞›ÁÈÓ· ·fi ÙÔÓ ªÈ·Ô‡ÏË, fï˜ ·fi Êfi- ‚Ô Â¯ıÚÈ΋˜ ÂȉÚÔÌ‹˜ ›¯Â ÌÂÙ·ÎÈÓËı› ÛÙËÓ ™·Ï·Ì›Ó·, fiÔ˘ Î·È Ù˘ÒıËÎ·Ó Ù· ÚÒÙ· ʇÏÏ· Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›‰·˜. ΔÔ ÂÚȯfiÌÂÓfi Ù˘ Î¿Ï˘Ù ¤Ó· ¢ڇ Ê¿ÛÌ· ıÂÌ¿ÙˆÓ: ÔÏÂÌÈο ÁÂÁÔÓfiÙ· ηٿ ÍËÚ¿ Î·È ı¿Ï·ÛÛ·, Ë ÂÌʇÏÈ· ‰È·Ì¿¯Ë, Ë ‰Èψ̷ٛ· ÙˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ ÎÚ·ÙÒÓ ÁÈ· ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ˙‹ÙËÌ·. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Ì ·˘Ù¿ ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó ¿ÚıÚ· ÔÏÈÙÈ΋˜ ıˆڛ·˜, ÁÂÓÈ΋˜ ·È‰Â›·˜ Î·È Û¯fiÏÈ· ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ Î·È Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ù˘ fiÏ˘ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ. ¢ÂÓ ¤ÏÂÈÂ Î·È Ë ÊÈÏÔÏÔÁÈ΋ ‡ÏË, Ì Ô›ËÛË, Û¯fiÏÈ· ÏÔÁ›ˆÓ Î·È ‰È‰·ÛÎ¿ÏˆÓ ·ÏÏ¿ Î·È ÚÒÈ̘ ·Ó·ÊÔÚ¤˜ ÛÙËÓ ÓÂÔÂÏÏËÓÈ΋ ÏÔÁÔÙ¯ӛ· Î·È ÛÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ƒ‹Á·, ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙfiÔ˘ÏÔ˘, Î·È ÙÔ˘ ™ÔψÌÔ‡. ΔÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ ÙÔ˘ 1825 ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ Ë °ÂÓÈ΋ ∂ÊËÌÂÚ›˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ËÌÈÂ›ÛËÌÔ fiÚÁ·ÓÔ Ù˘ ¢ÈÔÈ΋Ûˆ˜, Ì ÂΉfiÙË ÙÔÓ £ÂfiÎÏËÙÔ º·Ú̷Λ‰Ë. π‰Ú‡ıËΠ«‰È¿ ÙËÓ ·Ó¿ÁÎËÓ ÙÔ˘ Ó· ‰ËÌÔÛȇˆÓÙ·È Ù· ¶Ú·ÎÙÈο Ù˘ ¢ÈÔÈ΋Ûˆ˜ Î·È Ó· ÎÔÈÓÔÔÈÒÓÙ·È ÂÓ Ù¿¯ÂÈ ·È Âȉ‹ÛÂȘ, fiÛ·È Ì¿ÏÈÛÙ· Ì¿ÏÈÛÙ· ·ԂϤÔ˘Ó ÂȘ Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÙÔ˘ Ï·Ô‡». ◊Ù·Ó Ë ÌfiÓË ÂÊËÌÂÚ›‰· Ì ·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·Ø ÛÎÔfi˜ Ù˘ ‹Ù·Ó Ë Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋ Î·È ¤ÁηÈÚË ÂÓË̤ڈÛË Ù˘ ÎÔÈÓ‹˜ ÁÓÒÌ˘ Î·È Í¤Ê¢Á ·fi ÙÔÓ ÙÔÈÎfi ¯·Ú·- ÎÙ‹Ú· Ô˘ ›¯·Ó ÔÈ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜. ∞˘Ùfi ‰ËÏÒÓÂÙ·È Î·È ÛÙËÓ Â- ÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘ Ù›ÙÏÔ˘ Ù˘ Ì ÙÔÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÌfi «°ÂÓÈ΋», ‰ËÏ·‰‹ «ÂıÓÈ΋», ·ÓÙÈηÙÔÙÚ›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ «ÁÂÓÈÎfiÙËÙ·» Ù˘ ÂÍÔ˘Û›·˜ Ô˘ ·ÛÎÔ‡ÛÂ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË Û fiÏË ÙË ¯ÒÚ· Î·È ÙÔ˘˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ¤˜ Ù˘. ΔÔ μÔ˘Ï¢ÙÈÎfi ›¯Â ·ÔÊ·Û›ÛÂÈ fiÙÈ ÂÊfiÛÔÓ Ù· «¤ÍÔ‰· Ù˘ Ù˘ÔÁÚ·Ê›·˜ Â›Ó·È Û ‚¿ÚÔ˜ Ù˘ ¢ÈÔÈ΋- Ûˆ˜», fiÏÔÈ ÔÈ ‰ËÌfiÛÈÔÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ› Î·È ˘¿ÏÏËÏÔÈ Ô˘ Ï¿Ì‚·Ó·Ó ÌÈÛıfi ¿- Óˆ ÙˆÓ 200 ÁÚÔÛ›ˆÓ ‹Ù·Ó ˘Ô¯Úˆ̤ÓÔÈ Ó· Á›ÓÔ˘Ó Û˘Ó‰ÚÔÌËÙ¤˜, ÒÛÙ ӷ Î·Ï˘ÊıÔ‡Ó ÔÈ ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ ·Ó¿ÁΘ Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›‰·˜. ∏ ÂÊËÌÂÚ›‰· ‰ËÌÔÛ›Â˘Â Ù· ¶Ú·ÎÙÈο ÙÔ˘ μÔ˘Ï¢ÙÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ∂ÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡, ·ÓÙÏÔ‡Û Âȉ‹ÛÂȘ ·fi ÙȘ ÈÔ ¤Á΢Ú˜ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ Î·È ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó ¿ÚıÚ· ÔÏÈÙÈο, ‰ÔΛÌÈ· ÁÈ· ÙÔÓ ·ÙÚȈÙÈÛÌfi, Û¯fiÏÈ· ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ·ÏÏ¿ Î·È Î›ÌÂÓ· ÊÈÏÔÏÔÁÈο, Ô›ËÛË, ·Ó·- ÊÔÚ¤˜ ÁÈ· ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ˜, ‰ËÌÔÛȇ̷ٷ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ ÂӉȷ- ʤÚÔÓÙÔ˜. ÕÏÏ·Í Â·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ ¤‰Ú˜: ·fi ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ ÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ·, Î·È 21

ÛÙÔÓ ¶fiÚÔ ÁÈ· Ó· ÌÂÙ·ÎÈÓËı› Î·È ¿ÏÈ ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ Î·È ¿ÏÈ ÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ·, ÁÈ· ¤Ó· Ì‹Ó· ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜, ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ ¤ˆ˜ fiÙÔ˘ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 1834 ÂÁηٷÛÙ·ı› ÔÚÈÛÙÈο ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ™ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ·˘Ùfi ·Ú·ÈÙ‹ıËÎÂ Ô £. º·Ú̷Λ‰Ë˜, ·Ó¤Ï·‚Â Ô °. ÃÚ˘Û›‰Ë˜, ¿ÏÏ·Í ÙËÓ ÔÓÔÌ·Û›· Ù˘ Û ∂ıÓÈ΋ ∂ÊËÌÂÚ›˜(1832) Î·È ¤ÁÈÓ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ΢‚ÂÚÓËÙÈ΋ (1833), ÔfiÙ ÌÂÙÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ۠∂ÊËÌÂÚ›˜ Ù˘ ∫˘‚ÂÚÓ‹Ûˆ˜, Ù›ÙÏÔ Ô˘ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ı› Ó· ‰È·ÙËÚ› ¤ˆ˜ ÙȘ Ë̤Ú˜ Ì·˜. ∂›Ó·È Ë ÂÊËÌÂÚ›‰· Ì ÙËÓ ÔÔ›·, ÂÌ›˜ Ù˘ μÔ˘Ï‹˜, Û˘Ó‰ÂfiÌ·ÛÙ Ì ÌÈ· ȉȷ›ÙÂÚË Û¯¤ÛË, ηıÒ˜ Ì ÙÔÓ ¤Ó· ‹ ÙÔÓ ¿ÏÏÔ ÙÚfiÔ ·ÔÙÂÏԇ̠·Ó·fiÛ·ÛÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ Ì˯·ÓÈÛÌÔ‡ ·Ú·ÁˆÁ‹˜, ¯Ú‹Û˘, ‰È·Î›ÓËÛ˘ Î·È Ê‡Ï·- Í‹˜ Ù˘… ΔÂÏÂ˘Ù·›· ÂÊËÌÂÚ›‰· Ô˘ ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ· ‹Ù·Ó Ë ∞ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ˜ ∂ÊËÌÂÚ›˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜(29 πÔ˘Ï›Ô˘ 1827-ª¿ÚÙÈÔ˜ 1828, ∞›ÁÈÓ· 10 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1828-18 ª·ÚÙ›Ô˘ 1829). ∂ΉfiÙ˘ Ù˘ ‹Ù·Ó Ô «À‰Ú·›Ô˜ Ó·˘ÙÈÎfi˜, ˘ËÚÂÙ‹Û·˜ ˆ˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎfi˜ ÂȘ ‰È¿ÊÔÚ· ÏÔ›·» ¶·- ÓÙÂÏ‹˜ ∫. ¶·ÓÙÂÏ‹˜. §›Á· Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ¿ ÁÈ· ·˘ÙfiÓ ÂÎÙfi˜ ·fi fiÛ· ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ÛÙËÓ ÂÊËÌÂÚ›‰· ÙÔ˘. ◊Ù·Ó ˘¤ÚÌ·¯Ô˜ ÙˆÓ Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈÎÒÓ ıÂÛÌÒÓ Î·È ÂÓ¿ÓÙÈÔ˜ Û fiÏÔ˘˜ —¿ÙÔÌ· ‹ ÔÌ¿‰Â˜— Ô˘ ıˆÚÔ‡Û ÂÌfi‰ÈÔ Î·È ·- ÓÙ›ıÂÙÔ˘˜. ∂Èı˘ÌÔ‡Û ӷ ‚Á¿ÏÂÈ ÙÔÓ Ï·fi ·fi ÙÔ «ÛÎfiÙÔ˜». ∏ ÂȉËÛÂÔÁÚ·Ê›· Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›‰·˜ ÂÚÈÔÚÈ˙fiÙ·Ó ÛÙ· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, ΢ڛˆ˜ Ù· Ó·˘ÙÈο, ·ÏÏ¿ Ë ·ÚıÚÔÁÚ·Ê›· ‹Ù·Ó ÂÎÙÂٷ̤ÓË Û ˙ËÙ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ‰ËÌÔÛ›Ô˘ ‚›Ô˘ Î·È Â›¯Â ‡ÊÔ˜ Û˘Ì‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi. √ÏÔÎÏËÚÒÓÔÓÙ·˜ ÙË Û‡ÓÙÔÌË ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÂÊËÌÂÚ›‰ˆÓ ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·, ‰ÂÓ ı· ‹Ù·Ó ÛˆÛÙfi Ó· ·Ú·Ï›„Ô˘Ì ÌÈ· ·Ó·ÊÔÚ¿ Î·È ÛÙȘ ÍÂÓfiÁψÛÛ˜ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ Ô˘ ÂΉfiıËÎ·Ó ÂÚ›Ô˘ ÛÙ· ›‰È· ¯ÚfiÓÈ·. ¢›ÁψÛÛ˜, ÔχÁψÛÛ˜ ‹ Î·È ÂÍ ÔÏÔÎÏ‹ÚÔ˘ ÍÂÓfiÁψÛÛ˜ ·ÚÈÔ ÛÙfi¯Ô ›¯·Ó ÙËÓ ÂÓË̤ڈÛË Ù˘ ‰ÈÂıÓÔ‡˜ ÎÔÈÓ‹˜ ÁÓÒÌ˘ ÁÈ· ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·. ¶ÚÒÙË ˘‹ÚÍÂ Ë ‚Ú·¯‡‚È· ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ΔËϤÁÚ·ÊÔ˘/Telegrafo Greco Û ٤ÛÛÂÚȘ ÁÏÒÛÛ˜ (ÈÙ·ÏÈο, ·ÁÁÏÈο, Á·ÏÏÈο Î·È ÁÂÚÌ·ÓÈο), ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ·fi ÙÔÓ πÙ·Ïfi ÎfiÌË °Î¿Ì·, Û‡ÓÙÚÔÊÔ ÙÔ˘ ÏfiÚ‰Ô˘ μ‡- ÚˆÓ·. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, Ô πˆÛ‹Ê ∫È¿Â, ÂΉfiÙ˘ Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›‰·˜ √ º›ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¡fiÌÔ˘, ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ ÙË Á·ÏÏfiʈÓË ‰ÈÛ‚‰ÔÌ·‰È·›· ÂÊËÌÂÚ›‰· L’ Abeille Grecque (7 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1827-16 ª·ÚÙ›Ô˘ 1829), ·Ú¯Èο ÛÙËÓ ⁄‰Ú· Ô˘ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÌÂٷʤÚıËΠÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ·. ∏ ÂÊËÌÂÚ›‰· ·˘Ù‹ ͤÚÔ˘Ì fiÙÈ 22

23

24

‰È·ÎÈÓ‹ıËΠÙfiÛÔ Û ¯ÒÚ˜ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ fiÛÔ Î·È ÛÙËÓ ∞ÌÂÚÈ΋. ÕÏÏË, Ù¤- ÏÔ˜, ÍÂÓfiÁψÛÛË ÂÊËÌÂÚ›‰· ˘‹ÚÍÂ Ô Courrier d’ Orient (6 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ 1828-21 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 1829). °›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚ‹ Ë ÛÙÂÓ‹ Û¯¤ÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Δ‡Ô˘ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ· Ì ÙÔ Î›ÓËÌ· ÙÔ˘ ºÈÏÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡. Δ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· Ù˘ÔÁÚ·Ê›· ›¯·Ó Êı¿ÛÂÈ ÛÙÔÓ ÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ Ì ÙË ÊÚÔÓÙ›‰· ºÈÏÂÏÏ‹ÓˆÓ, ΢ڛˆ˜ ÙÔ˘ L. Stanhope Î·È ÙÔ˘ Didot. ™˘ÓÙ¿ÎÙ˜ ÂÊËÌÂÚ›‰ˆÓ ‹Ù·Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ ºÈϤÏÏËÓ˜, fiˆ˜ ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ∂Ï‚ÂÙÔ‡ ª¿ÁÂÚ Î·È ÙˆÓ πÙ·ÏÒÓ ∫È¿Â Î·È °Î¿Ì·. ŸÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙÔÓ £ÂfiÎÏËÙÔ º·Ú̷Λ‰Ë Î·È ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ æ‡ÏÏ· ‹Ù·Ó Î·È ÔÈ ‰‡Ô ÂÌÔÙÈṲ̂ÓÔÈ ·fi ÙÔ Ó‡̷ ÙÔ˘ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡. £· ÌÔÚÔ‡Û·Ì ӷ ·Ú·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ì fiÙÈ ÔÈ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ ÂΉfiıËÎ·Ó Û fiÏÂȘ-ÎÏÂȉȿ Ù˘ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ· (∞ı‹Ó·, ¡·‡ÏÈÔ, ⁄‰Ú·, ªÂÛÔÏfiÁÁÈ) η٤ÁÚ·„·Ó ÔÏÂÌÈο Î·È ÛÙÚ·ÙȈÙÈο ÁÂÁÔÓfiÙ·, ÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ, ı¤Ì·Ù· Â͈ÙÂÚÈÎÒÓ Û˘ÌÌ·¯ÈÒÓ Î·È ·ÓÙȉڿÛˆÓ, ¯ˆÚ›˜ Ó· ·Ú·- ‚ϤÔ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈο ı¤Ì·Ù· Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ·È‰Â›·, Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù·, ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi. ∞ÔÙ‡ˆÛ·Ó ÙȘ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ Ô˘ ·ÁˆÓÈ˙fiÙ·Ó ÁÈ· ÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔÓ Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈ· ·ÁȈ̤ÓÔ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ˙˘Áfi Î·È Ù· ÂÌfi‰È· Ô˘ ‚Ú¤ıËÎ·Ó ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÚÔ˜ ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›·. ∞ÓÙ›·ÏÔÈ ÔϤÌÈÔÈ ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ηٷÓ›ÍÔ˘Ó ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, Ë Í¤ÓË ‰Èψ̷- Ù›· ÚÔ¤‚·ÏÂ Û˘Ó¯‹ ÚÔÛÎfiÌÌ·Ù· ·ÏÏ¿ Û˘¯Ó¿, Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ‹Ú ‰˘- Û¿ÚÂÛÙË Î·È ÂÈΛӉ˘ÓË ÙÚÔ‹ ÂÍ·ÈÙ›·˜ Â›ÌÔÓˆÓ ÂÛˆÙÂÚÈÎÒÓ ‰È¯ÔÁÓˆÌÈÒÓ. Δ¤ÏÔ˜, Ù· ÂÚÈÔ‰Èο ʇÏÏ·, ÙËÚÒÓÙ·˜ Ì›· ÛÙ¿ÛË ÛÈÁÔ˘ÚÈ¿˜ ÁÈ· ÙË ıÂÙÈ΋ ¤Î‚·ÛË, ÚÔÂÙÔ›Ì·Û·Ó ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ÁÈ· ÙÔÓ ÌÂÙÂ·Ó·ÛÙ·ÙÈÎfi, ÂχıÂÚÔ, ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ‚›Ô, ̤۷ ·fi ¿ÚıÚ· Ô˘ Ú·ÁÌ·Ù‡ÔÓÙ·Ó ˙ËÙ‹Ì·- Ù· ıÂÛÌÒÓ Î·È ·È‰Â›·˜. ∂˘¯·ÚÈÛÙÒ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ Û·˜. ŒÏÏË ¢ÚÔ‡ÏÈ· ªËÙÚ¿ÎÔ˘ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË Ù˘ μÔ˘Ï‹˜ 25

Made with FlippingBook

RkJQdWJsaXNoZXIy MjYz